Çocuk ve ergen terapisini diğer terapilerden ayıran en önemli nokta çocuğun ya da gencin kendi talebiyle gelmesi yerine gözlemlenmiş problemleri nedeniyle ailesi tarafından getirilmesidir. Çocukluk dönemi kişilik özelliklerinin yapılandığı önemli bir dönemdir. Çocuk terapisinde ana hedef, var olan veya gelişebilecek problemlerin çözülmesinde hem çocuğa hem aileye destek olmaktır. Çocuk psikologlarının terapide çalıştıkları alanlara örnek olarak; kardeş kıskançlığı, yakın/ebeveyn kaybı, boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri, uyku problemleri, tuvalet alışkanlığı kazandırma, tırnak yeme, davranış bozuklukları, okul problemleri, yemek yemek istememe, çocukluk korkuları, öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve öz güven problemleri gösterilebilir. Ergenlik dönemi ise çok sancılı ve fırtınalı bir dönemdir. Bu dönemde genç, hem fiziksel hem duygusal ve ruhsal birçok değişimi bir arada yaşar. Bazı ergenler içe kapanırken bazıları agresif davranışlar gösterme eğiliminde olurlar. Her iki durumda da müdahale ve destek alınması gerekir. Ergen terapisinde kimlik bunalımı, akademik sorunlar, duygu durum değişikliği, öz güven, aile içi iletişim problemleri, sağlıklı akran ilişkileri oluşturma , davranış sorunları, dikkat problemleri ve birçok noktada yardımcı olunur.
Ergen Terapisinde Güven Duygusunun Önemi
Ergen terapisi süreçleri Psikolog ve kişi tarafında birbirine olan güven ve yakınlık hissinin yakalandığı durumlarda sonuç alınabilen süreçlerdir. Ergen terapi yapan psikologlar, genç bireyin yaşamış olduğu ifade ve iletişim sorunlarını kuvvetli bir ikili ilişki bağı oluşturarak derinlemesine anlamaya çalışmaktadır.
Terapi seanslarında yapılacak paylaşımlar genellikle genç bireylerin karşı tarafa duyduğu güven ve inanç oranında arttığından terapistin bu konuda ekstra titiz davrandığı bilinen bir gerçektir. Örneğin çoğu aile ergen bireyle terapilere aynı anda girmek istese de, Terapiyi yapan psikolog bu kararı ergen bireyin özgür kararına bırakarak aralarındaki ilk güven testini geçerek ergen terapisi seansları durumuna bireyin istekleri doğrultusunda devam edebilmektedir.
Ergen terapisinde nasıl çalışılır?
Ergenliğe ve yaşa göre uygun olarak yapılan psikoterapilerde yetişkinliğe hazırlanan ergeni güçlendirmek, aileye ve ergene destek olmak, değişime uyum sağlamasını sağlamak gibi çalışmalar yapılır. Yetişkin terapisinden farklı olarak aile ve gerekli durumlarda okul da terapi çalışmasının içine dahil edilir.
Hangi durumlarda ergen terapisi alınmalıdır?
Ergenlikte, kişi bir değişim ve gelişim sürecinde olduğundan, daha önce sergilemediği davranışları yapmaya başlayabilir ya da farklı şekillerde düşünebilir. Bu düşünce şekilleri ve davranışlar sabit olmayabilir ve bu dönem için beklenen bir durumdur. fakat ergenin davranışları veya düşünceleri günlük hayatını etkileyecek seviyeye geliyorsa ve bu durumu olumsuz etkiliyorsa, profesyonel bir destek alınmaya başlanmalıdır.
Ergen terapisi için hangi konularda başvuru yapılabilir?
- Ailevi sorunlar
- Yoğun bilgisayar kullanımı
- Sağlıksız yeme alışkanlıkları
- Cinsellikle ilgili konular
- Travma (Ölüm, ağır hastalık vb.)
- Kayıp ve yas
- Sosyal fobi durumu
- Uyku problemi
- Depresyon durumu
- Anksiyete sorunu
- Takıntılar
- Kimlik sorunları
- İlişki sorunları
- Hiperaktivite
- Sınav stresi
- Sınav kaygısı
- Okul ile ilgili zorluklar/uyum sorunları
- Akranlarla sorunlar
- Kaygı sorunları
- Öfke problemi
- Dikkat eksikliği
Ergen Terapisi Neden Gereklidir?
Ergen terapisi, genç bireyin yaşadığı ergenlik dönemi daha rahat atlatması, kendini tanıması, bu dönemde yaşadıkları zorlukları büyümeden atlatması, ne istediğini keşfetmesi için gereklidir. Ergen terapisi, genç bireylerin çocukluk döneminde veya ergenlik döneminde yaşadıkları sorunları ve zorlukları, daha fazla büyümeden ve yetişkinlik dönemlerinde daha büyük sorunlar ve rahatsızlıklarla karşılaşmadan bu sorunların çözüme ulaşması için gerekli bir terapidir.
Ergen Terapisi Ne Kadar Sürer?
Ergen terapisi, ergenin yaşadığı sorunlara bağlı olarak gerçekleşmese de ergenlik dönemi uzun bir süreç olduğu için bu gelişime paralel olarak devam etmektedir. Bu nedenle ergen terapisinin belirli bir seans sayısı da veya belirli bir zaman diliminde gerçekleştiğini söylemek yanlış olacaktır. Ergen terapisinde, ergenin yaşadığı sorunların giderilmesi için belirli bir süre boyunca kısa aralıklarla terapi yapılır. Yaşanan sorun ve zorluk ile ilgili çözüme ulaşıldıktan ve baş etme yöntemleri keşfedildikten sonra daha uzun sürelerde ve belirli zaman aralıkların terapiler yapılmaya devam edilir. Ergen terapisini belirli dönemlere ayırarak süre vermek çok daha doğru olacaktır. Ergen terapisinin ne kadar süreceği ayrıca ergenin yaşadığı zorluk ve sıkıntılara ve terapinin gidişatına göre de değişmektedir. Ergen terapisinde yapılan seanslar genellikle 45 dakika-1 saat arasında değişmektedir.
Çocuk Alanında Kullanılan Terapi Teknikleri
Oyun Terapisi
Oyun terapisi, çocukların güvenli bir ortamda kendi duygularını fark edebilme, sorunlarını anlamlandırabilme ve çözüm geliştirmelerine yardımcı olan bir tekniktir.
Kum Tepsisi Terapisi
Çocuğun değişik minyatürler aracığıyla bilinçaltında işlenmemiş sorunlarını bilinç düzeyine getiren ve o sorunlarla tekrar çalışma imkanı sağlayan bir terapi tekniğidir.
Filial Terapi
Oyun aracılığı ile anne-baba-çocuk arasındaki ilişkiyi güçlendirmeyi hedefleyen bir terapi yöntemidir. Anne ve babanın, çocuğu ile duygusal bağ kurarak onların ihtiyaç ve problemlerini anlama; bu ihtiyaç ve problemlere çözüm getirme imkanı tanır.
Kukla Terapisi
Kuklalar aracığı ile çocuğun kendi sorunlarını fark etmesine ve sorunlarına çözüm bulmasına yardımcı olan bir tekniktir.
Theraplay
Theraplay, terapistin aktif olarak yönlendirdiği çocuk ve ebeveynin oyun sürecine dahil olduğu bir oyun terapisi yöntemidir. Ebeveyn-çocuk ilişkisinde bağlılık, yapı, besleme, mücadele olarak belirlenen 4 temel özelliğe odaklanır. Terapist, ebeveyn-çocuk ilişkisini bu 4 özellik açısından değerlendirir ve desteklenmesi gerektiğini düşündüğü alanlara yönelik oyunlar planlar.
EMDR
Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işlemleme yöntemidir. Çocuğun hayatında yaşadığı büyük ve küçük travmalar beyinde çözülmemiş bir şekilde depolanır. Göz hareketleri aracılığı ile bu çözülmemiş travmalar harekete geçirilir ve çocuğun bu travmatik anıyı daha sağlıklı bir şekilde işlemleyip tekrar depolanmasını sağlar.
Bilişsel Davranışçı Terapi
Bilişsel davranışçı terapi, bir olay yaşadığımızda bu olaya karşı gelişen düşüncelerin duygu ve davranışı etkilediğini söyler. Çocuğun işlevsel olmayan düşünceleri ile çalışarak, daha işlevsel olan yeni düşüncelerin inşa edilmesini sağlar. Böylece çocuğun, bu işlevsel düşünceleri arttıkça buna bağlı olarak duygu ve davranışları da işlevsel olacaktır. Bu sayede daha sağlıklı bir yaşam sürecektir.
